Nowe przepisy

Na mocy ustawy z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2054 z późn. zm.) znowelizowano ustawę z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 1270 z późn. zm.) („Ustawa o finansach publicznych”) poprzez dodanie do niej art. 34a i art. 34b. Wskazane przepisy regulują utworzenie i prowadzenie rejestru umów zawartych przez jednostki sektora finansów publicznych („Rejestr” lub „CRU”). Celem wprowadzenia Rejestru jest przede wszystkim zwiększenie przejrzystości sektora finansów publicznych. 

Podstawowe informacje o rejestrze

Rejestr będzie stanowił system teleinformatyczny podmiotów realizujących zadania publiczne. CRU będzie  prowadzony przez Ministra Finansów, a zobligowani do wprowadzania do niego informacji o zawartych umowach będą kierownicy jednostek sektora finansów publicznych. Rejestr będzie dostępny publicznie, co umożliwi każdemu zainteresowanemu zapoznanie się z zawartymi umowami zgodnie z przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Umowy i informacje wprowadzane do rejestru

W Rejestrze znajdą się umowy, które mogą być udostępniane na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nie będą jednak podlegały zamieszczeniu informacje o umowach zawartych w wyniku rozstrzygnięcia zamówień oraz konkursów, o których mowa w ustawie z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych.

Obowiązkowi rejestracji podlegać będą umowy o wartości przekraczającej 500 zł, zawarte w różnych formach – pisemnej, dokumentowej, elektronicznej, oraz innej formie szczególnej. Rejestr zawierać będzie szczegółowe dane, takie jak:

·         numer umowy (jeśli nadany),

·         datę i miejsce zawarcia,

·         okres obowiązywania,

·         oznaczenie stron umowy,

·         przedmiot i wartość umowy,

·         informacje o źródłach współfinansowania.

Ponadto, zgodnie z art. 34a ust. 7 Ustawy o finansach publicznych w CRU powinny być zamieszczane informacje o uzupełnieniu lub zmianie umowy, rozwiązaniu za zgodą stron umowy, jak również informacje o odstąpieniu od umowy, jej wypowiedzeniu lub wygaśnięciu.

Informacje o umowach muszą być wprowadzane do CRU niezwłocznie, maksymalnie w ciągu 14 dni od daty ich zawarcia.

Sankcje za niezastosowanie się do przepisów o rejestrze

Zgodnie z nowym art. 34b Ustawy o finansach publicznych niezastosowanie się do nowych regulacji grozi karami, w tym grzywną, ograniczeniem wolności, a nawet karą pozbawienia wolności do dwóch lat.

Wejście w życie nowych przepisów

Początkowo planowano wprowadzenie przepisów o CRU w 2022 roku, a następnie przesunięto datę na 2024 rok. Na mocy art. 36 ustawy z dnia 16 sierpnia 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku nowe przepisy mają wejść w życie od 1 stycznia 2026 roku i będą dotyczyły umów zawartych od tej daty.

Nie można jednak wykluczyć, że przepisy regulujące CRU zostaną znowelizowane jeszcze przed ich wejściem w życie. Regulacje te są bowiem bardzo ogólne, a ich zastosowanie w praktyce budzi poważne wątpliwości związane przykładowo z naruszeniem prywatności oraz oceną jakie umowy powinny zostać ujawnione w Rejestrze. W związku z tym Ministerstwo Finansów zaproponowało  zmiany polegające np. na rezygnacji z odwołania do przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Resort zaproponował również, aby obowiązek wprowadzania umów do CRU dotyczył jedynie umów, których wartość przekroczy 10 tys. zł bez VAT. 

Zapraszamy do kontaktu: